Đăng ký và quản lý hộ tịch là một trong những nhiệm vụ quan trọng góp phần tạo cơ sở pháp lý để người dân được công nhận các quyền con người, quyền, nghĩa vụ công dân và để Nhà nước bảo hộ các quyền, lợi ích hợp pháp của họ, có biện pháp quản lý dân cư một cách khoa học, phục vụ thiết thực cho việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Xác định được tầm quan trọng của công tác hộ tịch, thời gian qua, cấp ủy, chính quyền các cấp trên địa bàn huyện Yên Khánh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo để công tác hộ tịch nói chung và đăng ký hộ tịch nói riêng đi vào nề nếp, đạt được những kết quả quan trọng. Công tác đăng ký khai sinh, đăng ký kết hôn, đăng ký khai tử đã được triển khai thực hiện nghiêm túc, tỷ lệ đăng ký đúng hạn được nâng lên.

Trong năm 2019, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã đăng ký khai sinh cho 2.457 trường hợp, trong đó, đăng ký khai sinh đúng hạn: 2.368 trường hợp, bằng 96,3%; đăng ký lại việc sinh: 483 trường hợp, chiếm 19,6%; đăng ký quá hạn: 90 trường hợp, chiếm 0,03%. Đăng ký kết hôn cho 773 cặp, trong đó, đăng ký lại kết hôn 23 cặp, chiếm 0,03%. Đăng ký khai tử cho 663 trường hợp, trong đó, đăng ký lại: 9 trường hợp; đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung thông tin hộ tịch cho 30 trường hợp, đã ghi nhận 2 trường hợp đăng ký nhận cha mẹ con và 3 trường hợp nhận nuôi con nuôi.

Để thực hiện tốt công tác hộ tịch, Yên Khánh đã thực hiện tốt công tác kiện toàn đội ngũ công chức tư pháp - hộ tịch đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ được giao. Hiện nay, trên địa bàn huyện có tổng 33 công chức tư pháp thuộc 19 xã, thị trấn, trong đó có 14 xã có 2 công chức tư pháp, đối với những xã có 2 công chức đều phân công 1 công chức có trình độ chuyên môn Luật (từ trung cấp Luật trở lên) làm công tác hộ tịch. Thực hiện chỉ đạo của Sở Tư pháp, từ tháng 6/2016, UBND các xã, thị trấn thực hiện và sử dụng phần mềm quản lý hộ tịch HOTICH.VN, trang bị cho công chức hộ tịch 1 máy tính có kết nối mạng internet để thực hiện quản lý hộ tịch trên phần mềm theo quy định. Hàng năm, Phòng Tư pháp huyện xây dựng kế hoạch kiểm tra công tác Tư pháp tại 19 xã, thị trấn để kịp thời phát hiện, uốn nắn, chấn chỉnh kịp thời những sai sót trong việc đăng ký và quản lý hộ tịch.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác đăng ký hộ tịch tại huyện cũng còn một số tồn tại, hạn chế. Tình trạng đăng ký khai sinh, khai tử quá hạn vẫn còn diễn ra. Tình trạng đăng ký lại khai sinh hồ sơ không đảm bảo theo quy định vẫn còn. Việc đăng ký hộ tịch không đúng thẩm quyền cũng như dễ dãi trong việc cấp giấy tờ hộ tịch, nhất là trường hợp cấp trích lục bản sao giấy khai sinh từ sổ gốc còn một số trường hợp thực hiện không đúng quy định (cấp chỉ dựa vào sổ hộ khẩu hoặc chứng minh thư nhân dân mà không theo sổ gốc) hoặc cấp trích lục nhưng không còn lưu được sổ gốc... Việc đăng ký hộ tịch bằng phần mềm hộ tịch mặc dù được trang bị máy vi tính, cài đặt phần mềm hộ tịch nhưng nhiều cán bộ vẫn còn lúng túng khi sử dụng (đặc biệt là công chức lớn tuổi, sắp nghỉ hưu), làm ảnh hưởng đến yêu cầu ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách thủ tục hành chính trong đăng ký và quản lý hộ tịch.

Để nâng cao hiệu quả công tác đăng ký hộ tịch trong thời gian tới Yên Khánh đã chỉ đạo, tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng chính quyền địa phương đối với công tác hộ tịch. Quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác hộ tịch. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến Luật Hộ tịch và các văn bản có liên quan đến công tác hộ tịch. Củng cố, kiện toàn, bồi dưỡng nâng cao năng lực, chuẩn hóa đội ngũ công chức tư pháp hộ tịch đảm bảo chất lượng theo định của Luật Hộ tịch. Tăng cường cơ sở vật chất, điều kiện làm việc cho đội ngũ công chức tư pháp hộ tịch ở cơ sở. Phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng trong quản lý, đăng ký hộ tịch, đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính, cải cách tư pháp, xây dựng chính quyền cơ sở vững mạnh. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong lĩnh vực đăng ký hộ tịch; kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, sai phạm được phát hiện qua công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc kiến nghị, phản ánh của công dân./.

Trần Mạnh Dũng