Ngày 14/6/2019, tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV đã chính thức thông qua Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia với 84,3% số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành.

     Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019 gồm 7 chương 36 điều quy định biện pháp giảm mức tiêu thụ rượu, bia; biện pháp quản lý việc cung cấp rượu, bia; biện pháp giảm tác hại của rượu, bia; điều kiện bảo đảm cho hoạt động phòng, chống tác hại của rượu, bia; quản lý nhà nước và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng, chống tác hại của rượu, bia. Luật sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2020.

Sau đây là một số quy định nổi bật của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia  năm 2019:

     1. Các hành vi bị nghiêm cấm trong phòng, chống tác hại của rượu, bia

     Tại Điều 5 của Luật này, có 13 hành vi bị nghiêm cấm trong phòng, chống tác hại của rượu, bia. Trong đó đáng chú ý là hành vi: “Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”. Như vậy, việc cấm lái xe khi vừa uống rượu, bia đã chính thức được luật hóa, quy định này sẽ mở rộng đối tượng không được uống rượu, bia khi tham gia giao thông và tạo chế tài nghiêm khắc để xử lý nghiêm minh người vi phạm.

    Bên cạnh đó, Luật cũng quy định “Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan, tổ chức, sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, chiến sĩ, người làm việc trong lực lượng vũ trang nhân dân, học sinh, sinh viên uống rượu, bia ngay trước, trong giờ làm việc, học tập và nghỉ giữa giờ làm việc, học tập”.

     Ngoài ra, Luật cũng nghiêm cấm: Xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác uống rượu, bia; Người chưa đủ 18 tuổi uống rượu, bia; Quảng cáo rượu có độ cồn từ 15 độ trở lên…

     2. Xiết chặt về quảng cáo rượu, bia

     Việc quảng cáo đối với rượu có độ cồn từ 15 độ trở lên bị nghiêm cấm. Riêng trong trường hợp quảng cáo rượu, bia có độ cồn dưới 5,5 độ phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt tại Điều 12, đặc biệt không quảng cáo rượu, bia có nồng độ cồn dưới 5,5 độ trong khung giờ “vàng” được quy định tại Khoản 3 “Báo nói, báo hình ngay trước, trong và ngay sau chương trình dành cho trẻ em; trong thời gian từ 18 giờ đến 21 giờ hằng ngày trừ trường hợp quảng cáo có sẵn trong các chương trình thể thao mua bản quyền tiếp sóng trực tiếp từ nước ngoài và trường hợp khác theo quy định của Chính phủ”.

     3. Phải niêm yết thông báo không bán rượu, bia cho người dưới 18 tuổi

Đây là yêu cầu đối với tất cả cơ sở bán rượu, bia. Cụ thể, Khoản 5 Điều 32 của Luật chỉ rõ: “Cơ sở bán, rượu, bia phải niêm yết thông báo không bán rượu, bia cho người chưa đủ 18 tuổi. Trường hợp nghi ngờ về độ tuổi của người mua rượu, bia thì người bán có quyền yêu cầu người mua xuất trình giấy tờ chứng minh”. Như vậy, các cơ sở có bán rượu, bia, như các cửa hàng tạp hóa, các siêu thị, trung tâm thương mại, nhà hàng, quán ăn… cần phải chấp hành nghiêm chỉnh các quy định nêu trên.

     4. Hỗ trợ khách hàng thuê, sử dụng phương tiện giao thông công cộng sau khi uống rượu, bia

Cũng tại Điều 32, Khoản 6 có quy định: “Cơ sở bán rượu, bia tiêu dùng tại chỗ nhắc nhở và có hình thức thông tin phù hợp đối với khách hàng về việc không điều khiển phương tiện giao thông, hỗ trợ khách hàng thuê, sử dụng phương tiện giao thông công cộng sau khi uống rượu, bia”.

Quy định trên phù hợp với quy định đã uống rượu, bia thì không lái xe như đã nêu tại Khoản 6 Điều 5.

     5. Không mở mới điểm bán rượu, bia gần trường học, bệnh viện

Kể từ ngày Luật này có hiệu lực (01/01/2020) không được mở mới các điểm bán rượu, bia để tiêu dùng tại chỗ trong bán kính 100m tính từ khuôn viên của cơ sở y tế, nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông. Điểm bán rượu, bia để tiêu dùng tại chỗ có thể hiểu là các quán bia, nhà hàng có phục vụ rượu… Quy định này góp phần ngăn chặn hành vi bán, cung cấp, khuyến mại rượu, bia cho người chưa đủ 18 tuổi.

     6. Thành viên gia đình được hướng dẫn kỹ năng từ chối uống rượu, bia

     Bên cạnh trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong việc giáo dục, vận động, tuyên truyền về phòng, chống tác hại của rượu, bia, thì Luật cũng quy định trách nhiệm của gia đình trong phòng, chống tác hại của rượu, bia tại Điều 34 như: giáo dục, giám sát, nhắc nhở thành viên chưa đủ 18 tuổi không uống rượu, bia; động viên, giúp đỡ người nghiện rượu, bia trong gia đình cai nghiện rượu, bia...

     Đồng thời, cần hướng dẫn các thành viên trong gia đình kỹ năng từ chối uống rượu, bia; kỹ năng nhận biết, ứng xử, xử trí khi gặp người say rượu, bia, người nghiện rượu, bia và các biện pháp phòng, chống tác hại của rượu, bia.

     Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia ra đời mang ý nghĩa xã hội và tính nhân văn cao, với mục tiêu cao nhất cả trước mắt và lâu dài là định hướng hành vi, thay đổi thói quen có hại, góp phần quan trọng nâng cao thể chất, tinh thần, tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của người dân.

Thu Hồng